સંજ્ઞા ગુજરાતી વ્યાકરણ
Sangya Gujarati vyakran
સંજ્ઞા અને તેના પ્રકાર Gujarati vyakaran
સૌથી પહેલાં સંજ્ઞા ની વ્યાખ્યા અને પછી તેના પ્રકાર વિશે ચર્ચા કરીશુ.
સંજ્ઞાની વ્યાખ્યા | સંજ્ઞા એટલે શું
સંજ્ઞા ની વ્યાખ્યા: સંજ્ઞા એટલે જે શબ્દ વ્યક્તિ, વસ્તુ, ગુણ, ભાવ કે ક્રિયાનો નિર્દેશ કરતો હોઈ તો તેને સંજ્ઞા કહેવામાં આવે છે.
- સંજ્ઞાને નામ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
સંજ્ઞાના પ્રકારો
સંજ્ઞા ના કુલ પાંચ પ્રકાર છે :
- વ્યક્તિવાચક સંજ્ઞા
- જાતિવાચક સંજ્ઞા
- સમુહવાચક સંજ્ઞા
- દ્રવ્યવાચક સંજ્ઞા
- ભાવવાચક સંજ્ઞા
1) વ્યક્તિવાચક સંજ્ઞા
વ્યક્તિવાચક સંજ્ઞા: કોઈ પ્રાણી કે પ્રદાર્થને ઓળખવા માટે એક અલગ નામ આપવામાં આવે છે તેને વ્યક્તિવાચક સંજ્ઞા કહેવામાં આવે છે.
દા.ત. :- હિમાલય, ગુજરાત, રાહુલ, રાજકોટ, ગંગા, ટોમી, વગેરે
2) જાતિવાચક સંજ્ઞા
જાતિવાચક સંજ્ઞા: કોઈ પ્રાણી કે પ્રદાર્થને પોતાના જાતિ દ્વારા ઓળખવામાં આવે તો તેને જાતિવાચક સંજ્ઞા કહેવામાં આવે છે.
દા.ત. :- શહેર, નદી, દેશ, વાદળ, પર્વત, રાજ્ય, માણસ, કૂતરો, વગેરે
3) સમુહવાચક સંજ્ઞા
સમુહવાચક સંજ્ઞા: વ્યક્તિ, પ્રાણી કે વસ્તુના સમૂહને જે નામે ઓળખવામાં આવે તેને સમૂહવાચક સંજ્ઞા કહેવામાં આવે છે.
દા.ત.:- ટુકડી, મેળો, ફોજ, ધણ, ટોળું, લૂમ, મેદની, વગેરે
4) દ્રવ્યવાચક સંજ્ઞા
દ્રવ્યવાચક સંજ્ઞા: કોઈ પ્રદાર્થને ઓળખવા માટે વપરાતું નામ દ્રવ્યવાચક સંજ્ઞા કહેવાય છે. દ્રવ્યવાચક નામથી ઓળખાતા પ્રદાર્થોની એક, બે, ત્રણ, ચાર એમ ગણતરી કરી શકાતી નથી.
દા.ત. :- ઘી, પાણી, સોનુ, ચાંદી,દૂધ, તેલ, રૂ, તાંબુ, કાપડ, વગેરે
5) ભાવ વાચક સંજ્ઞા
ભાવવાચક સંજ્ઞા: ભાવ, ગુણ, ક્રિયા, સ્થતિ કે લાગણીને ઓળખીએ તેને ભાવવાચક સંજ્ઞા કહેવાય છે.
દા.ત. :- મૂર્ખાઈ, ભલાઈ, મીઠાશ, સેવા, કામ, દમ, રણકાર, સચ્ચાઈ, બુરાઈ, શોક, રમત, ગરીબાઈ, વગેરે